اسید سیتریک یک اسید ضعیف آلی است با فرمول شیمیایی C6H8O7 که در دو گرید صنعتی و خوراکی مورد استفاده قرار می گیرد و می توان آن را در بسیاری از مواد غذایی مانند انواع میوه ها و سبزیجات یافت. اسید سیتریک خشک و آبدار از نمونه های معروف این ماده اند. مزه ای ترش و خاص دارد و به دلیل اسیدی بودن می تواند از رشد باکتری ها جلوگیری نماید به همین دلیل در صنایع غذایی از آن به عنوان نگهدارنده، تنظیم کننده اسیدیته غذا و یک عامل ضد میکروبی استفاده می شود.

فواید اسید سیتریک

اسید سیتریک طیف گسترده ای از نمکهای فلزی از جمله کمپلکسهایی با مس، آهن، منگنز، منیزیم و کلسیم را تشکیل می دهد. وجود این نمک ها دلیل استفاده از آن به عنوان یک عامل جدا کننده در فرآیندهای صنعتی و به عنوان یک ماده نگهدارنده خون ضد انعقاد است. همچنین این ماده، پایه خاصیت آنتی اکسیدانی آن در چربی ها و روغن ها است که در آنجا اکسیداسیون فلزات کاتالیز شده را از طریق کلات زنی آثار فلزاتی مانند آهن کاهش می دهد. دو ماده در آن، برای استفاده به عنوان طعم دهنده وجود دارد اولین عامل به دلیل اسیدیته آن است که طعم کمی دارد. دومی نیز به دلیل توانایی آن در افزایش طعم های دیگر است.

فرآیندی برای حذف دی اکسید گوگرد از گازهای دودکشی ایجاد شده است که در آن اسید سیتریک به عنوان اسکرابر استفاده می شود و یونی پیچیده را تشکیل می دهد و سپس با H2S واکنش می دهد و سیترات احیا کننده عناصر گوگرد را می دهد. این امر ممکن است با افزایش فشارهای محیطی از اهمیت بیشتری برخوردار شود.

استرهای اسید سیتریک از طیف وسیعی از الکل ها شناخته شده اند. استرهای تری اتیل، بوتیل و استیل تریبوتیل به عنوان نرم کننده در فیلم های پلاستیکی و مونوستریال سیترات به جای اسید سیتریک به عنوان آنتی اکسیدان در روغن ها و چربی ها استفاده می شود.

طرز تهیه اسید سیتریک

با وجود آن که می توان این محصول را در گرید خوراکی در غلظت های بالا در بسیاری از مرکبات یافت, اما استحصال آن در مقیاس تجاری و صنعتی به صرفه نیست. به علاوه در حال حاضر حجم تقاضایی که برای این ماده وجود دارد، بسیار دور از میزانی است که می توان از مرکبات بدست آورد. توانایی تولید محصول فوق از تخمیر گیاهان به عنوان یک محصول جانبی این متابولیسم برای اولین بار در سال 1917 توسط یک شیمی دان آمریکایی به نام James Currie کشف شد. 

این مطلب را هم بخوانید:

تعمیر دوربین فیلم برداری

روش رایج تولید این محصول، کشت دادن کپکی با نام «اسپرژیل» روی شکر است. فرآیند جداسازی و ته نشینی سبب می شود کلسیم سیترات به دست آید. مطابق واکنش زیر، از واکنش کلسیم سیترات با آب، اسید سیتریک به همراه کلسیم هیدروکسید تولید می شود:

Ca3(C6H5O7)2 + 6H2O ——->3Ca (OH)2 + 2C6H8O7

اسید سیتریک را از کجا بخریم ؟

برای خرید اسید سیتریک فروشندگان متعددی وجود دارد که حتی در مقادیر کم شما میتوانید آن را از عطاری های محله خودتان بخرید و احتمالا نیاز شما را برای مصارف خانگیتان برطرف میکند (مانند ساخت لواشک و ...).

خرید اسید سیتریک